متغیر های ایمنی کار گرم هات تپ
انشعاب گرم هات تپ نظیر هر کار گرم دیگر دو نوع ماده شیمیایی را درگیر در کار خود دارد؛ اولی مواد قابل اشتغال و احتراق و دیگری اکسیژن. این دو در هر شرایطی اشتعال ایجاد خواهد کرد و از آن جا که کار گرم هات تپ مستعد درگیری مستمر این دو است هر لحظه امکان بروز اشتعال یا انفجار در آن وجود دارد. علاوه بر این مواد شیمیایی احتمالی در محیط انجام کار که از سایر ایستگاه های کاری مجتمع صنعتی متصاعد می شوند نیز می توانند با این ترکیب درگیر شده و احتمال بروز خطر را افزایش دهند. از این رو تیم هات تپ کار باید ملاحظه ی این نکته را تمام و کمال داشته باشند و نه تنها از بروز این گونه خطرات ممانعت کنند، بلکه حتی الامکان احتمال درگیری این مواد با یکدیگر را نیز به صفر برسانند. در این راستا می توان به قدم های زیر به عنوان راهکار های اجتناب از بروز خطر انفجار حین هات تپ اشاره کرد:
ابتدا باید این سؤال مطرح شود که آیا انجام کار گرم ضرورت دارد؟ تا جای ممکن اگر بدیلی برای هات تپ وجود دارد، باید از آن استفاده نمود. تیم امکان سنجی عملیات هات تپ باید با صداقت و بدون لحاظ منافع راهکارهای جایگزین را در صورت امکان بررسی و در صورت توجیه فنی با کارفرما در میان بگذارند. همچنین در صورتی که محل انجام هات تپ به لحاظ ایمنی دارای مشکل می‌باشد، باید بهترین و ایمن ترین مکان برای انجام عملیات انتخاب و جهت تأیید به کارفرما ارائه شود.
شناسایی خطرات بالقوه و اتخاذ اقدامات احتیاطی اولیه و پیش از عملیات جهت رفع خطرات آن ها. باید محل انجام کار به لحاظ فاکتور های ایمنی به دقت مورد بازرسی قرار گیرد و تمامی عوامل خطر آفرین آن شناسایی شود. به علاوه در طول کار ممکن است بخاطر تصاعد مواد و گاز های شیمیایی جدید، یا بروز هر گونه رخدادی شرایط کار تغییر کند. از این رو تیم هات تپ متغیر های محیطی را باید تا اتمام کار بصورت مستمر رصد کند و در صورت تغییر شرایط راهکار های جدیدی اتخاذ کند.
در صورتی که کار در مجاورت تانکر یا مخازن حاوی مواد قابل اشتعال انجام می شود، حین عملیات باید هر گونه ارتباط میان محل کار و محل قرارگیری مخازن از میان برود. حتی الامکان حتی پیش از انجام عملیات انشعاب گرم ترجیح بر آن است که تانکر ها و مخازن از سیال مذکور تخلیه شوند اما در صورتی که این امر امکان پذیر نباشد احتمال تصاعد مواد مخارن به محل کار مربوطه را باید منع شود.
در طول فرایند هات تپ سایر واحد هایی که در مجاورت محل هات تپ قرار دارند حتی الامکان از انجام هر گونه کار گرم، یا هر فعالیتی که ممکن است باعث تصاعد گازها و مواد شیمیایی قابل احتراق و اشتعال شود اجتناب کنند.
وجود تسهیلات در برقراری سریع و مستمر میان اپراتورها و مجریان هات تپ از یک سو، و واحد هایی که وظیفه ی ایمنی کار را دارند، نظیر تیم ایمنی و بهداشت کارفرما و آتش نشانی جزو الزامات کار است. استفاده از بی سیم یا هر گونه وسیله ی ارتباطی ایمن در این مورد توصیه می شود. چه بسا یک ایراد فنی بروز دهد که ظرف مدت زمان کوتاه انفجار یا هر نوع خطر مخرب دیگر ایجاد خواهد کرد. ارتباط مستقیم هات تپ کاران با واحد های ایمنی کارفرما در این خصوص بسیار راه گشا خواهد بود.
ایمنی در کار گرم اصلی ترین فاکتور محسوب می شود و تا زمانی که تمامی مؤلفه های آن شناسایی و راهکارهای رفع خطرات ایمنی اتخاذ نشده اند انجام کار هات تپ هیچ توجیهی نخواهد داشت. از این رو، وظیفه ی مجری نیز هست که با بازرسی و پایش وضعیت ایمنی محیطی و ارائه اطلاعات دقیق به مجری هات تپ در خصوص مواد شیمیایی متصاعد در محیط کار و سایر موارد، همکاری کامل با او داشته باشد.
هات تپ خطوط لوله و مخازن از فرایند های پیچیده و دارای متغیر های تعیین کننده بسیار می باشد. نفس این عملیات با توجه به پیچیدگی هایش دشواری های خاص خود را داراست و از این رو ترجیح بر آن است که متغیر های خارجی دخیل در تسهیل فرایند هات تپ تا جای ممکن کاهش پیدا کنند و مجری هات تپ تمرکز خود را بر خود عملیات متوجه کند.به طور کلی دو دسته متغیر در پیشبرد فرایند انشعاب گرم موجودند که بی توجهی به هیچ کدام از آن ها توجیه پذیر نیست؛ دسته اول متغیر هایی هستند که ذاتی عملیات هات تپ بوده و در هر عملیات تکرار می شوند؛ مثل فرایند آماده سازی تجهیزات، ساخت اتصالاتی نظیر اسپلیت تی، تجهیز دستگاه هات تپ، تست فشار، تست نشتی و از این قبیل.
این دسته متغیرها دارای شرایط منحصر به فرد خود بوده و نمی توان به صورت کلی فرمولی مشخص برای شان ارائه داد، بلکه باید راهکار ها و پاسخ های احتمالی به اقتضائات خاص فنی عملیات، به صورت مهندسی شده و ابداعی ارائه شوند. معمولاً روال کار بر این است که مجری عملیات هات تپ اطلاعات را تمام و کمال از کارفرما دریافت کرده و با اتخاذ تدابیر برای مشخصه های ویژه عملیات طرح اجرایی کار را تدوین کرده و به حضور مهندسین و بازرسان کارفرما اعلام می کند تا ایشان نیز نسبت به امکان یا عدم امکان طرح نظر خود را اعلام دارند. در صورت تأیید ایشان کار به انجام می رسد و در صورت عدم تأیید و یا ارائه پیشنهاد اصلاحی، مسئله از طریق کارگروه های فنی و مهندسی و تبادل نظر تا رسیدن به راه حل نهایی ادامه می یابد.
زاویه انجام عملیات هات تپ از جمله متغیر های خارجی محسوب می شود که در صورت امکان قابلیت تغییر موقعیت و زاویه آن وجود دارد. البته چنان‌که اشاره شد این امر در صورتی مقدور است که کارفرما توان استفاده از انشعاب گرفته شده جدید جایگزین درخواست خود را داشته باشد. معمولاً انجام عملیات هات تپ در زاویه صفر درجه و به صورت افقی بهترین و کم حاشیه ترین عملیات هات تپ بر حسب متغیر های خارجی محسوب می شود، و پس از آن هات تپ عمود در زاویه ۹۰ درجه از بالا دارای مزیت است. اما در صورتی که هات تپ در زوایای مختلف نظیر ۳۰، ۴۵، ۶۰ و مواردی از این نظیر را داشته باشد متغیر های جدید مثل کنترل دستگاه هات تپ حین انجام عملیات و نیز پیش بینی های ویژه در خصوص محل تردد اپراتور های عملیات هات تپ نیز بر کار افزوده می شوند. در این شرایط و به منظور تسهیل فرایند و کاهش متغیرها، تغییر زاویه عملیات هات تپ به ایشان توصیه می شود اما در صورتی که اقتضای کار و ماهیت انجام عملیات هات تپ به گونه ای است که انجام عملیات به صورت زاویه دار ضروری می نماید بدون شک نظر کارفرما بر تسهیل فرایند هات تپ ارجحیت دارد.
